براساس گزارشهای اخیر، تنها ۲۴ درصد از مشاغل حوزه فناوری اطلاعات در اختیار زنان است، در حالی که ۴۷ درصد از کل نیروی کار ایالات متحده آمریکا را زنان تشکیل میدهند. این اختلاف نشان دهنده یک شکاف جنسیتی بزرگ است که نه تنها فرصتهای زیادی را از زنان میگیرد، بلکه به ضرر خود صنعت فناوری نیز تمام میشود. پژوهشها نشان میدهند تیمهایی که از نظر جنسیتی متنوع هستند، نسبت به تیمهای یکدست عملکرد بهتری دارند.
با این حال، زنان در حوزه فناوری همچنان با موانع و چالشهای قابل توجهی مواجهاند؛ مسائلی از جمله تبعیض جنسیتی، کلیشههای نادرست و دستمزد نابرابر. این مقاله به بررسی عمیقتر زنان در فناوری میپردازد و راهکارهایی را برای مقابله با آنها ارائه میدهد. برای ایجاد یک صنعت عادلانه، مشارکت و تلاش جمعی ضروری است؛ تلاشی که تنها مختص زنان نیست، بلکه شامل تمام گروههایی میشود که در جامعه کمتر دیده شدهاند!
چالش های زنان در فناوری: چرا حضور زنان در صنعت فناوری مهم است؟
صنعت فناوری اغلب به عنوان حوزهای مردانه شناخته میشود و عدهای معتقدند اهمیتی ندارد چه کسی کدنویسی یا مدیریت پروژهها را انجام میدهد، چرا که فقط نتیجه نهایی مهم است. اما واقعیت این است که حضور زنان در این صنعت بسیار مهم است و دلایل روشنی برای آن وجود دارد. در ادامه، به بررسی پنج دلیل کلیدی میپردازیم که نشان میدهند چرا حضور زنان در صنعت فناوری ضروری است:
تنوع، کلید موفقیت است
بر اساس مطالعات شرکت مککینزی، تنوع در تیمهای اجرایی باعث میشود سودآوری شرکتها تا ۲۵ درصد نسبت به شرکتهایی که از تنوع کمتری برخوردارند افزایش پیدا کند.
افزایش نوآوری با حضور زنان
گزارش AnitaB.org نشان داده که شرکتهایی که در نقشهای فنی خود تنوع جنسیتی بیشتری دارند، نوآورتر بوده و در حوزه های مالی، عملیاتی، توانایی حل مسئله و اعتبار برند نیز موفقتر عمل میکنند.
دیدگاههای متنوع، نتایج بهتر
زنان با دیدگاهها، تجربیات و مهارتهای منحصر به فرد خود به شرکتها کمک میکنند تا نیازهای گوناگون مشتریان را بهتر درک کرده و به آنها پاسخ دهند. علاوه بر این، مهارتهایی مانند ارتباط موثر، همکاری و همدلی که عموما در زنان برجستهتر است، نقشی حیاتی در ایجاد تیمهای موفق و رهبری اثربخش ایفا میکنند.
مقابله با کلیشهها و تعصبات
حضور پررنگتر زنان در صنعت فناوری کمک میکند تا این کلیشهها کنار زده شوند و محصولاتی بهتر و متناسب با نیازهای تمامی اقشار جامعه توسعه تولید شود.
ایجاد الگوهای مثبت برای آینده
حضور پررنگتر زنان در صنعت فناوری نه تنها به کاهش شکاف جنسیتی کمک میکند، بلکه الهام بخش زنانی است که میخواهند وارد حوزههایی شوند که معمولا مردانه تلقی میشوند. این زنان میتوانند با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود، به عنوان یک الگو برای نسلهای آینده عمل کنند و مسیر را برای حضور گستردهتر زنان هموار سازند. در نهایت، افزایش حضور زنان در فناوری به معنای نوآوری بیشتر، تصمیم گیریهای هوشمندانهتر و موفقیتهای چشمگیرتر است؛ مسیری که برای زنان، صنعت فناوری و کل جامعه ارزشمند و مفید خواهد بود.
چالشهایی که زنان در صنعت فناوری با آن رو به رو هستند
زنان در دنیای فناوری با موانع متعددی دست و پنجه نرم میکنند. در ادامه، سه مورد از مهمترین این چالشها را بررسی میکنیم.
تبعیض دستمزدی در این صنعت
یکی از رایجترین تصورات اشتباه این است که در صنعت فناوری تبعیض دستمزد بر اساس جنسیت وجود ندارد. جالبتر اینجاست که برخی این اختلاف را با دلایلی مثل تفاوت در نقشها، ساعات کاری، مهارتها، تجربه یا بهره وری توجیه میکنند. اما تحقیقات و آمارها خلاف این ادعا را ثابت کردهاند. براساس مطالعهای از Hired، زنان شاغل در حوزه فناوری به طور متوسط ۳ درصد کمتر از مردان حقوق دریافت میکنند. همچنین، در ۶۳ درصد مواقع، پیشنهادات حقوقی برای زنان کمتر از مردان بوده است.
بر اساس گزارش اداره آمار کار آمریکا، در سال ۲۰۲۰ زنان به طور متوسط تنها ۸۲.۳ درصد از درآمد سالانه مردان را کسب کردهاند. این شکاف درآمدی برای زنانی که به اقلیتهای نژادی و قومی تعلق دارند حتی بیشتر است. طبق گزارشها، ۷۸ درصد از شرکتهای بزرگ تایید کردهاند که در صنعت فناوری به زنان و مردان حقوق برابر پرداخت نمیشود و اختلاف دستمزدی بین آنها وجود دارد.
شکاف دستمزد در بعضی از مشاغل فناوری حتی شدیدتر است. به عنوان مثال در حوزه داده کاوی، زنان حدود ۲۰ درصد کمتر از مردان درآمد دارند. همچنین، مردانی که در مدیریت محصول فعالیت میکنند، حدود ۷ درصد بیشتر از زنان حقوق میگیرند. این آمارها نشان دهنده یک مشکل جدی است که ریشه در باورهای ناخودآگاه دارد. یکی از این باورها این است که مردان در کارهای فنی و تخصصی بهتر از زنان عمل میکنند.
راه حل چیست؟ شرکتها باید سیستم حقوق و دستمزد خود را بازبینی کنند و مطمئن شوند که همه کارکنان، فارغ از جنسیتشان، به صورت عادلانه حقوق میگیرند. کارکنان هم باید آگاه باشند و اگر با تبعیض مواجه شدند، شجاعت داشته باشند، اعتراض کنند و پیگیر حقوق برابر باشند. برای پیشرفت پایدار، باید از زنان در فناوری حمایت و فرصتهای برابر ایجاد کرد.