با پیشرفت روزافزون کامپیوترها، امکان استدلال ماشین‌ها رفته رفته رنگ واقعیت به خود گرفته و امروزه قدرت استدلال فناوریی‌هایی از جمله یادگیری ماشین از توانایی انسان فراتر رفته است. یکی از اولین فناوری‌هایی که پیش زمینه ظهور هوش مصنوعی را فراهم آورد، دسته‌ای از نرم افزارهای کامپیوتری تحت نام سامانه خبره (expert systems) است که به لطف برخورداری از پایگاه دانشی که دارند، امکان استنباط و استدلال را در اختیار سیستم‌های ماشینی قرار می‌دهند.
سیستم خبره نوعی نرم افزار هوشمند است که از اطلاعات یا به عبارت دقیق‌تر دانش ذخیره شده در پایگاه اطلاعات برای حل مسائل استفاده می‌کند. به بیان ساده‌تر، سامانه خبره دانش انسانی را در بانک‌های اطلاعاتی خود ذخیره سازی می‌کند.
سیستم خبره چیست؟
این سیستم یک نرم افزار هوش مصنوعی است که از دانش ذخیره شده در پایگاه اطلاعات برای حل مسائلی که نیازمند دانش انسانی هستند، استفاده می‌کند. به این معنی که سیستم‌های خبره دانش انسانی را در پایگاه اطلاعاتی خود ذخیره می‌کنند. این سیستم توصیه‌ها و توضیحاتی را پیرامون چگونگی رسیدن به یک نتیجه خاص به کاربران ارائه می‌کند.
بیشتر دستاوردهای هوش مصنوعی در زمینه تصمیم گیری و حل مسئله بوده است که اصلی‌ترین آن‌ها شامل سیستم‌های خبره می‌شوند. به آن دسته از برنامه‌های هوش مصنوعی که به سطحی از دانش می‌رسند تا در یک زمینه خاص به جای متخصص تصمیم گیری کنند، expert systems یا سیستم‌های خبره گفته می‌شود. برنامه‌های این سیستم که پایگاه دانش آن‌ها شامل اطلاعاتی است که انسان‌ها براساس آن تصمیم می‌گیرند. روی این موضوع باید تاکید کرد که هیچ یک از سیستم‌های خبره‌ای که تا‌کنون طراحی و برنامه‌نویسی شده‌اند، چند منظوره نبوده‌اند و تنها در زمینه‌های محدود قادر به شبیه سازی فرآیند تصمیم‌گیری انسان می‌باشند.
هدف سیستم خبره چیست؟
هدف سیستم خبره حل پیچیده‌ترین مسائل در یک حوزه خاص و بر اساس دانش به دست آمده از یک متخصص می‌باشد. هوش مصنوعی و سیستم‌های خبره قادر به بیان و استدلال در بیشتر حوزه‌های علمی هستند. هدف از طراحی و پیاده سازی این سیستم صرفه جویی در هزینه‌ها و تصمیم گیری بهتر و دقیق‌تر می‌باشد. سامانه خبره بیشتر برای اخذ تصمیمات پیچیده استفاده می‌شود، چرا که در بیشتر موارد جنبه‌های فنی مختلفی را ارزیابی می‌کنند که پردازش و تحلیل این اطلاعات به زمان زیادی نیاز دارد. از سیستم‌های خبره یا به عنوان جایگزین فرد متخصص یا به عنوان دستیار کمکی او استفاده می‌شوند.
ویژگی‌های سیستم خبره چیست؟
بهبود کیفیت تصمیم گیری، کاهش هزینه، ثبات، قابلیت اطمینان و سرعت از مزایای اصلی این سیستم است. در ادامه بیشتر با مزایای این فناوری آشنا می‌شوید.
بالاترین سطح تخصص: این سیستم بالاترین سطح تخصص را در هوش مصنوعی ارائه می‌دهد و کارایی، دقت و قدرت حل مسئله را فراهم می‌کند.
واکنش درست در زمان مناسب: این سیستم هوش مصنوعی در یک بازه زمانی مشخص با کاربر تعامل دارد. کل این بازه زمانی باید کم‌تر از زمانی باشد که متخصص برای به دست آوردن یک راه حل دقیق صرف می‌کند.
قبلیت اطمینان: این سیستم در ادامه مطلب...